Wandelroutes
Al tientallen jaren wandelt Leo de Mol in regen en zon vooral door het Nederlandse Brabantse landschap. De wandelingen worden gebundeld en aangevuld met zijn persoonlijke gedachten en verhalen over de geschiedenis in de regio. De etappes [sporen] zijn elk ongeveer 20 kilometer en zijn allemaal even mooi bijzonder. Ze bieden vaak een onverwachte, persoonlijke eyeopener.
Wil je graag wandelen in een regio naar eigen keuze en onder begeleiding van een gids? Individueel, in een groep, met je team of familie. Samen bespreken we de mogelijkheden voor een wandeling op maat. Wil je graag met me mee ‘brevieren’, neem dan gerust contact met me op.
Gratis downloads
Brevierend door Brabant
De route loopt langs een twintigtal kapelletjes die bijna alle in de eerste helft van de vorige eeuw door het Brabants Studenten Gilde in Brabant werden gebouwd. Bijna alle kapelletjes zijn aan Maria gewijd, de volledige naam van het gilde is dan ook: het Brabants Studenten Gilde van Onze Lieve Vrouw [BSG]. Bekijk hier het overzicht van alle kapellen. Je vindt er ook een link naar een kaart met een online routeplan.
In die tijd van grote veranderingen in het Brabants [geloofs]leven; wilde men de studenten en hun betrokkenheid met Brabant behouden en zo het Brabants cultuurgoed beschermen. Wat is er van dat streven overgebleven?
Zo lang mogelijk lopend over sporen van oude verbindingen als riviertjes, kanaaltjes en spoorwegverbindingen komt zowel het oude als het nieuwe landschap voorbij. Hoe groot was hun wereld toen en hoe rijmt het met het nieuwe kathedraal denken dat nu door bijvoorbeeld Roman Krznaric in de Sint Jan in Den Bosch gepresenteerd werd ?
Brevierend door Brabant
Brevierend door Brabant – Spoor 01
Den Bosch – Heeswijk
19,78 km
‘Al wandelend het landschap horizontaal of verticaal beleven en projecteren. Kathedraal-denken voor de lange termijn: verdedigingswerken en waterbeheer om veilig te wonen en werken.’
Brevierend door Brabant – Spoor 02
Heeswijk – Uden
20,18 km
‘Water en vervoer over water, landwegen en het spoor.’
Brevierend door Brabant – Spoor 03
Uden – Escharen
21,31 km
‘Van de herontdekte techniek van het stenenbakken tot driehoeksmeting. Is het gewoon “Gods weken groot en klein” of is het toch gewoon “Wonder ende is gheen wonder”.’
Brevierend door Brabant – Spoor 04
Escharen – Beers
19,97 km
‘Een onbebouwde grasvlakte van 20.000 hectare, goed voor verplichte werkverschaffing aan ongeveer 1850 arbeiders.’
Brevierend door Brabant – Spoor 05
Beers – Oploo
21,45 km
‘Stichtingen die in ongeveer 80 jaar een proces van miljoenen jaren beëindigen. Een Nobelprijswinnaar die op zijn schreden terug komt, maar niet meer gehoord wordt.’
Brevierend door Brabant – Spoor 06
Oploo – Milheeze
20,16 km
‘Romantiek, twisten, gespuis en een hangplek. ‘Hij die een ander volgt, houdt op de waarheid te volgen” en nog een grondsteenspreuk.’
Brevierend door Brabant – Spoor 07
Milheeze – Neerkant
19,49 km
‘”Het katholieke zuiden moet Katholiek blijven” en protestanten mogen werken en 20 km naar de hun kerk. Godsdienstige en financiële belangen.’
Brevierend door Brabant – Spoor 08
Neerkant – Asten
20,41 km
‘Voor grootschalige landbouw ontwateren, kanaliseren en verkavelen. Voor natuurbehoud ‘peelbevloeiing’. Meten is weten en waar kun je dat vinden?’
Brevierend door Brabant – Spoor 09
Asten – Soerendonk
20,64 km
‘Ook werd de klok zelf steeds verbeterd, de z.g. ‘onrust’ zorgde voor een constante snelheid waar de klok mee loopt. De wijzers kunnen steeds beter uren, minuten en seconden aangeven. De mensen nemen de tijd steeds meer mee in hun leven, van reiswekkers tot horloges.’
Brevierenkd door Brabant – Spoor 10
Soerendonk – Bergeijk
21,17 km
‘Niemand nam dus kennis van zijn waarschuwing: “Geen land is ooit beter geworden van een langdurige oorlog”. Velen doden in de oorlog waren het gevolg, schattingen voor het aantal slachtoffers van de dodendraad komen soms tot boven de duizend doden.’
Brevierend door Brabant – Spoor 11
Bergeijk – Wintelre
20,37 km
‘Maria onbevlekte ontvangenis werd in 1854 in een zogenaamd dogma in Rome afgekondigd. Dit had veel invloed op het leven van vooral de vrouwen. Onzedelijk gedrag werd een hot item. Kermissen, spinnerijen waar veel mannen komen, borstvoeding paste niet in het zedelijke beeld van de kerk om een deugdzaam.’ katholiek te worden.
Brevierend door Brabant – Spoor 12
Wintelre – Oirschot
20,99 km
‘Tegenwoordig is in geheel Nederland het beheer van water, dijken e.d. in handen van waterschappen. Tot ongeveer 1850 had Brabant nog geen waterschappen. Alleen langs de Maas waren enkele waterschappen. In 1848 werd de grondwet veranderd, de waterbeheer taken gingen weg bij de gemeenten.’
Brevierend door Brabant – Spoor 13
Oirschot – St. Oedenrode
20,30 km
‘In het kort samengevat is het: algemeene achteruitgang, voortwoekerende verarming, allersoberste levenswijze der groote massa, ontvolking van het platteland. Een goede typering treffen wij in een request 17 februari 1899 door den N.C.B. tot H.M. de Koningin gericht luidende:’
Brevierend door Brabant – Spoor 14
St. Oedenrode – Liempde
22,64 km
‘Je zou, achtereenvolgens geboorte, pater van den Elsen [1853], dr. P.C. de Brouwer [1874] en bisschop Bekkers [1908] beeldbepalende geestelijken voor die tijd in Brabant kunnen noemen.’
Brevierend door Brabant – Spoor 15
Liempde – Den Bosch
21,63 km
‘Welke maatschappelijke veranderingen zal dit provinciehuis meemaken? Het is niet erg zinvol een uitgesproken tijdgebonden gebouw te ontwerpen, daarvoor moet het teveel kunnen trotseren.’
Brevierend door Brabant – Spoor 16
Den Bosch – Waalwijk
18,73 km
‘Frank Ramsey [de uitvinder] van de discontovoet in 1928: het disconteren van de welvaart “ethisch onverdedigbaar [is] en slechts voortkomt uit een gebrekkige verbeelding”. Ook Roman Krznaric stelt in zijn boek “de goede voorouder” dat discontering een vorm van “intergenerationele onderdrukking” is.’
Brevierend door Brabant – Spoor 17
Waalwijk – Oosteind
20,06 km
‘Loon op Zand vervoerde zijn turf via Drunen, Nieuwkuijk, Vlijmen naar de Dieze [Engelen / den Bosch]. De Hollandse dorpen vervoerden hun turf via de haven van Capelle naar Dordrecht.’
Brevierend door Brabant – Spoor 18
Oosteind – Drimmelen
18,59 km
‘”op den dag des Pinksterfeestes in het jaar 1860 heeft de Heere God door een sterken stormwind Zijn heilig ongenoegen getoond over uwe handelingen, o volk van Nederland!”
Brevierend door Brabant – Spoor 19
Drimmelen – Moerdijk
19,34 km
“En toch is het gewenst, dat die over de Moerdijkbrug Brabant binnen- komt, onmiddellijk weet, dat hij een katholieke streek binnengaat.”
Brevierend door Brabant – Spoor 20
Moerdijk – Zegge
19,99 km
“Persoonlijk herinner ik me de zoeaven alleen uit processies. Geweldig was dat! Het gebeurde natuurlijk alleen bij heel grote processies, want ze waren stokoud, je kon ze niet bij elk wissewasje inzetten. Maar bij zeldzame gelegenheden, dan liep er een zoeaaf mee”.
Brevierend door Brabant – Spoor 21
Zegge – Bergen op Zoom
19,78 km
“De Grebbe werd zo eigenlijk van een turfkanaal het eerste riool van de wereld. Dit nadat deze kennis over rioleringen e.d. van oude volkeren zoals bijvoorbeeld de Romeinen verloren was gegaan. In de middeleeuwen maakte men enkel gebruik van de zogenaamde slokop, in feite open riolering die afvoerde in een beek, rivier e.d.”
Brevierend door Brabant – Spoor 22
Bergen op Zoom – Ossendrecht
20,33 km
“De Brabantse Wal is een van de 162 Nederlandse gebieden die als Natura 2000 gebied aangemerkt zijn. Natura 2000 gebieden vormen samen een Europees netwerk van natuurgebieden om de flora en fauna met elkaar te verbinden om zo de biodiversiteit te waarborgen.”
Brevierend door Brabant – Spoor 23
Ossendrecht – Schijf
19,20 km
“In 1710 gebruikt de vrijdenker Hendrik Wyermars o.a. dit om in zijn geschrift “Den ingebeelde Chaos” hard uit te halen tegen alle kerkelijke denkbeelden. Zelfs de Amsterdamse dominees konden deze aanklachten tegen o.a.deze smulpapen en vooral alle bijbelse waarden en verhalen niet over hun kant laten gaan. In een dubieuze rechtszaak werd hij tot 15 jaar eenzame opsluiting veroordeeld.”
Brevierend door Brabant – Spoor 24
Schijf – Zundert
20,40 km
“ Maken mensen de grenzen of maken grenzen de mens?
De etappe van Schijf naar Zundert gaat veel langs of over de grens met België. Een grens stellen heeft gevolgen; blijft men dan binnen de grenzen of wil/moet men juist de grens overschrijden?”
Brevierend door Brabant – Spoor 25
Zundert – Etten-Leur
19,35 km
“ Voor velen, voornamelijk de kinderen, was het registreren van autokentekens onderweg in de auto een mooi vermaak. Ook was het een sport om als eerste een kruisbeeld te ontdekken. Moeder, en dus ook kinderen, zeiden dan bijvoorbeeld: “Sla een blik op mij en ga dan in vrede verder”. “
Brevierend door Brabant – Spoor 26
Etten-Leur
19,89 km
“ Om zicht te houden op zulke ontwikkelingen heeft de Sociaal Economische Raad (SER) op verzoek van de regering in 2024 een advies uitgebracht voor de groenblauwe sector. Hieronder valt alles dat met water, grond en bodem te maken heeft. Dus bijvoorbeeld de landbouw, agro- en voedselindustrie en natuurbeheer. Hierin zijn ongeveer 620.000 mensen werkzaam. Deze hebben soms, op het eerste oog, verschillende belangen en toepasbare kennis. “
Brevierend door Brabant – Spoor 27
Bavel – Tilburg
20,39 km
“ Zijn idee was om ook een leraar ethica en moraaltheologie aan te stellen. Dit met het doel om de studenten bewust te maken van de vraag: “is dat wat economisch goed is, ook ethisch goed. “